Crannog เกาะเล็กๆ
ในทะเลสาบสกอตแลนด์
ถูกสร้างมาก่อน ‘สโตนเฮนจ์’ หลายร้อยปี
ในทะเลสาบสกอตแลนด์
ถูกสร้างมาก่อน ‘สโตนเฮนจ์’ หลายร้อยปี
นักวิชาการเคยเชื่อว่าเกาะเล็กๆที่พบอยู่ในทะเลสาบของประเทศสกอตแลนด์ที่เรียกว่า Crannog ถูกคนในสมัยโบราณสร้างขึ้นในยุคเหล็ก
(Iron Age) เมื่อราว 3,000 ปีก่อน แต่จากหลักฐานที่ค้นพบล่าสุดบ่งชี้ว่ามันน่าจะถูกสร้างก่อนหน้านั้นเป็นพันปี และอาจถูกสร้างมาก่อน ‘สโตนเฮนจ์’ อีกหลายร้อยปีด้วย
(Iron Age) เมื่อราว 3,000 ปีก่อน แต่จากหลักฐานที่ค้นพบล่าสุดบ่งชี้ว่ามันน่าจะถูกสร้างก่อนหน้านั้นเป็นพันปี และอาจถูกสร้างมาก่อน ‘สโตนเฮนจ์’ อีกหลายร้อยปีด้วย
Crannog เป็นสิ่งก่อสร้างเก่าแก่ที่มีมานานนมพบเห็นได้ตามทะเลสาบหรือแม่น้ำในประเทศสกอตแลนด์, เวลส์ และไอร์แลนด์จำนวนหลายร้อยถึงพันแห่งในแต่ละประเทศ โครงสร้างของ Crannog มีหลายรูปแบบส่วนใหญ่ใช้ท่อนซุงปักลงในดินเป็นเสาเข็มเรียงล้อมเป็นรูปวงกลม เสาเข็มไม้ซุงถูกยึดโยงเข้าด้วยกันอย่างดีด้วยข้อต่อแบบร่องและเดือยในตัว (Mortise and Tenon) ภายในจัดเรียงด้วยหิน ถมทับด้วยดิน ท่อนไม้ และสิ่งของมากมาย
ด้านบนปลูกสร้างเป็นที่อยู่อาศัย มีร่องรอยการขยายขนาดของ Crannog ซึ่งน่าจะเพื่อรองรับครอบครัวและชุมชนที่เติบโตขึ้น Crannog ที่เป็นเหมือนเกาะเล็กๆมีน้ำล้อมรอบเหล่านี้กลายเป็นสถานที่เก็บรักษาสิ่งของเครื่องใช้ของมนุษย์สมัยโบราณเอาไว้ได้อย่างดีเยี่ยม มีการขุดพบกระดูกวัว กวางและหมู เครื่องใช้ที่ทำจากไม้ แม้กระทั่งผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนมซึ่งยังคงถูกเก็บรักษาไว้อย่างสมบูรณ์แม้จะผ่านเวลาไปแล้วหลายพันปีก็ตาม
จากการขุดค้นที่เริ่มมาตั้งแต่ทศวรรษ 1970 และด้วยการหาอายุสิ่งของโดยคาร์บอนกัมมันตรังสีทำให้นักโบราณคดีเชื่อว่า Crannog ซึ่งบางแห่งยังคงถูกใช้งานจนกระทั่งถึงปี ค.ศ. 1760 นั้นน่าจะมีการก่อสร้างครั้งหลังสุดในราว 800 ปีก่อนคริสต์ศักราช แต่ในปี 2012 Chris Murray ผู้พักอาศัยที่เกาะเล็กๆแห่งหนึ่งในสกอตแลนด์ที่เรียกว่า Isle of Lewis ได้พบภาชนะจากยุคหินที่ถูกเก็บรักษาไว้อย่างดีที่บริเวณ Crannog จึงได้มีการสำรวจร่วมกับ Mark Elliot จากพิพิธภัณฑ์ Museum nan Eilean และมหาวิทยาลัยเซาท์แฮมป์ตัน จนได้ค้นพบกับภาชนะที่คล้ายๆกันที่ Crannog อื่นอีก 5 แห่งบนเกาะนั้น
ทีมงานได้ทำการสำรวจทั้งบนบกและในน้ำด้วยวิธีการและเทคนิคหลายอย่าง รวมทั้งการสำรวจถ่ายภาพ (Photogrammetry),
การเจาะเพื่อตรวจสอบสภาพแวดล้อมบรรพกาล
(Palaeoenvironment),
การขุดค้น (Excavation) และการตรวจหาอายุด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสี พวกเขาสรุปว่า Crannog มีอายุระหว่าง 3,640 ถึง 3,360 ก่อนคริสต์ศักราช หรือราว 5,500 ปีมาแล้ว ซึ่งหมายถึงพวกมันถูกสร้างขึ้นก่อนสโตนเฮนจ์ถึง 500 ปี
การเจาะเพื่อตรวจสอบสภาพแวดล้อมบรรพกาล
(Palaeoenvironment),
การขุดค้น (Excavation) และการตรวจหาอายุด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสี พวกเขาสรุปว่า Crannog มีอายุระหว่าง 3,640 ถึง 3,360 ก่อนคริสต์ศักราช หรือราว 5,500 ปีมาแล้ว ซึ่งหมายถึงพวกมันถูกสร้างขึ้นก่อนสโตนเฮนจ์ถึง 500 ปี
นอกเหนือจากเรื่องอายุแล้ว
ทีมวิจัยยังได้ตั้งข้อสังเกต
เกี่่ยวกับเศษเซรามิกชิ้นใหญ่ชิ้นหนึ่งว่ามันได้บ่งชี้ว่าภาชนะนั้นอาจถูกวางไว้ใต้น้ำเพื่อวัตถุประสงค์ในพิธีกรรมบางอย่าง อย่างไรก็ตามยังมีงานอีกมากที่ต้องทำเพราะมีเพียง 10% ของ Crannog เท่านั้นที่ได้มีการตรวจหาอายุด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสีแล้ว
ทีมวิจัยยังได้ตั้งข้อสังเกต
เกี่่ยวกับเศษเซรามิกชิ้นใหญ่ชิ้นหนึ่งว่ามันได้บ่งชี้ว่าภาชนะนั้นอาจถูกวางไว้ใต้น้ำเพื่อวัตถุประสงค์ในพิธีกรรมบางอย่าง อย่างไรก็ตามยังมีงานอีกมากที่ต้องทำเพราะมีเพียง 10% ของ Crannog เท่านั้นที่ได้มีการตรวจหาอายุด้วยคาร์บอนกัมมันตรังสีแล้ว
“Crannog เหล่านี้ได้แสดงให้เห็นถึงความพยายามอันยิ่งใหญ่ในการสร้างเกาะเล็กๆด้วยการเรียงกองหินจำนวนมากลงบนพื้นทะเลสาบ”
Fraser Sturt นักโบราณคดีจากมหาวิทยาลัยเซาท์แฮมป์ตันกล่าว “ดูเหมือนเป็นไปได้อย่างสูงที่จะพบ Crannog ยุคหินอีกจำนวนมาก งานวิจัยของเราได้แสดงให้เห็นถึงรูปแบบที่หลากหลายในยุคก่อนประวัติศาสตร์ และ Crannog เหล่านี้จะช่วยให้ความเข้าใจของเราเกี่ยวกับอดีตของมนุษยชาติได้ดี